اهنگری سنتی محمدضا عباسیان 09148023199 تلگرام 09385328496

امام صادق عليه السلام در رابطه با فضيلت سوره دهر چنين فرموده است :
هركس اين سوره را در هر صبح پنجشنبه قرائت كند، خداوند آن را مهريه حورالعين قرار مى دهد و هشتصد حورى از حوريان باكره و چهار هزار از حوريان بدون باكره به ازدواج او در مى آورد و در بهشت (همسايه پيامبر صلى الله عليه و آله ) است و با آن حضرت خواهد بود.⁽⁶⁰⁾
تلاوت كنندگان نورانى اند
مردم (چه در دنيا و چه در آخرت ) بر چند دسته تقسيم مى شوند. عده اى قيافه اشان تاريك و ظلمانى و عده اى نيز سيمايشان نورانى است ⁽⁶¹⁾ و هيچ كدام بدون علت نيست . يكى از علل نورانى بدون چهره تلاوت قرآن است .
از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل شده است كه فرمود:
((كسى كه در روز جمعه سوره كهف را تلاوت كند، خداوند متعال ، گناهانى را كه بين دو جمعه انجام داده است ، مى آمرزد. به اضافه سه روز ديگر كه گناهانى كرده . و به تلاوت كننده ، نورى عطا مى كند كه ما بين (مغرب و مشرق ) يا زمين و آسمان را نورانى مى كند⁽⁶²⁾ )).
در همين باره اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود:
((هيچ بنده اى از بندگان خدا نيست كه آيه آخر سوره كهف را بخواند مگر اين كه (خداوند نورى به او عطا مى كند) كه از خوابگاهش تا خانه كعبه را روشن مى كند، و چنانچه خود را از اهل حرم باشد براى او نورى است كه تا بيت المقدس روشن مى نمايد⁽⁶³⁾ )).
نورى كه در اين دو حديث بيان مى كند مربوط به دنيا است ، و قاريان قرآن در دنيا نورانى مى شوند و نورشان به فاصله آسمان و زمين است .
در حديث ديگر آمده است ، تلاوت كنندگان قرآن در قبر و عالم برزخ نورانى هستند و تا قيامت اين نور كشيده مى شود.
امام صادق عليه السلام در ارزش سوره والذاريات فرمود:
((هر كس اين سوره را در هر شب و روز بخواند نورى در قبرش به وجود مى آيد كه مانند چراغى مى درخشد و اين نور تا قيامت ادامه دارد. (و آن روز هم با همان نور هدايت مى شود و راه بهشت را پيدا مى نمايد. )⁽⁶⁴⁾ ))
در بعضى از احاديث ، نور تلاوت كننده قرآن را، مخصوص به قيامت دانسته است . از جمله :
امام صادق عليه السلام در اهميت سوره حم سجده فرمود:
هركس اين سوره را قرائت نمايد، روز قيامت نورى از براى او خواهد بود به مقدار قدرت ديد چشم (تا چشم كار مى كند نور مشاهده مى شود) و در دنيا هم با سرور و خوشحالى زندگى را به پايان مى رساند.⁽⁶⁵⁾
تلاوت قرآن مهريه حورالعين است
هر چيزى در عالم دنيا بها و ارزشى دارد و براى هر زنى كابين و مهريه مى باشد. اگر انسان قيمت جنس و مهريه را پرداخت نمود صاحب جنس و شوهر زن مى شود و اگر نپرداخت نه مالك جنس است و نه زن بر او حلال مى باشد.
بهشت براى خود قيمتى و حورى بهشتى هم براى خود مهريه اى دارد. اگر كسى آن ها را پرداخت ، هم مالك بهشت و هم صاحب حورالعين مى شود. بهاى بهشت و مهريه حورالعين را روايات معصومين عليه السلام بيان فرموده اند. از جمله آن ها تلاوت قرآن و بعضى از سوره هاى آن است .
امام صادق عليه السلام فرمود:
كسى كه سوره شعرا طسم را در شب جمعه تلاوت كند از اولياء الله مى باشد و در جوار و كنف خداوند به بسر خواهد برد. در دنيا ناراحتى به او نمى رسد، و در آخرت آن قدر بهشت به او خواهند داد تا راضى شود. و خداوند متعال در عوض آن ، صد حور از حوريان بهشتى به او تزويج خواهد نمود.⁽⁶⁶⁾
در اين باره رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند:
هركس سوره فاطر را بخواند، روز قيامت ، بهشت هاى هشتگانه او را ندا مى دهند و هر درى به او مى گويد: از راه من داخل شو، پس از آن ، خود انسان از هر درى كه مايل باشد داخل بهشت مى شود.⁽⁶⁷⁾
امام صادق عليه السلام درباره فضيلت سوره زمر فرمود:
كسى كه اين سوره را تلاوت نمايد، خداوند، شرف دنيا و آخرت را به او عطا مى فرمايد و او را بدون مال و عشيره عزيز مى گرداند. به طورى كه هركس او را ملاقات كند بزرگوارى وى در دلش قرار مى گيرد و خداوند، جسد او را بر آتش جهنم حرام مى گرداند و در بهشت براى او هزار شهر بنا مى كند. در هر شهرى هزار قصر، در هر قصرى صد حور (از حوريان بهشتى ) و در بهشت دو چشمه براى او در جريان دارد (به نام تسنيم و سلسبيل ) و دو چشمه ديگر در دو بهشت ديگر، درختانى در نهايت سبزى و خرمى ، زنان و حورى هايى كه در سراپرده هاى خود مستور و پوشيده اند، كيوه هاى گوناگون ، از هر ميوه اى انواع و اقسامش . (همه براى تلاوت كننده سوره زمر مهيا و آماده است .⁽⁶⁸⁾ )
نيز درباره فضيلت سوره شورى فرمود:
هركس اين سوره را بخواند خداوند، او را مبعوث مى كند در حالى كه صورتش مانند برف (سفيد است ) تا وقتى كه در پيشكاه خدا قرار گيرد. به او خطاب مى كند: اى بنده من ! سوره حمعسق را خواندى و ثواب آن را ندانستى ، اگر مى دانستى از خواندن آن ملول و خسته نمى شدى . بعد از آن مى فرمايد: زود باش كه تو را پاداش دهم و او را داخل بهشت مى كند. براى او قصرى از ياقوت قرمز مهيا نموده كه ظاهر آن از باطن آن و باطنش از ظاهرش مشاهده مى شود. در آن قصر، حورى ها، (براى عيش و لذت او) آماده و هزار كنيز و هزار غلام براى پذيرايى از او كمر خدمت بسته اند.⁽⁶⁹⁾
تلاوت ، امان از فشار قبر است
فشار و عذاب قبر يكى از مسلميات است . فشار قبر شامل حال هر انسانى مى شود (البته كم و زياد دارد و آن مربوط به كم و زيادى گناه مى باشد) ولى چند طايفه از آن در امانند، نه فشار و نه عذاب آن را مى بينند. از جمله آنان كسانى هستند كه تلاوت قرآن مى كنند به خصوص ، در بعضى از سوره ها كه با صراحت تمام اين مطالب را بيان مى نمايد.
اميرالمؤ منين عليه السلام در فضيلت سوره نساء مى فرمايد:
((كسى كه آن سوره را در هر جمعه تلاوت نمايد از فشار قبر و عذاب قبر ايمن خواهد بود.⁽⁷⁰⁾ ))
در اين باره رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:
هركس سوره احزاب را بخواند و به اهل و عيال خودبياموزد خداوند متعال فشار قبر را از او برطرف مى كند.⁽⁷¹⁾
امام باقر عليه السلام در فضيلت سوره زخرف چنين فرمود:
هركس مداومت كند بر اين سوره ، خداوند او را از حيوانات قبر و فشار آن ايمن مى گرداند تا آن كه در پيشگاه خدا قرار گيرد و داخل بهشت و نعمت هاى آن شود.⁽⁷²⁾
در مورد سوره مائده فرمود:
هركس اين سوره را در هر پنجشنبه تلاوت نمايد هرگز (ايمانش ) به ظلم آلوده نشود و شرك به خدا نمى آورد و از عذاب قبر در امان است و موقعى كه از قبر بيرون آيد با احترام تمام او را به سوى بهشت مى برند.⁽⁷³⁾
درباره سوره قمر امام صادق عليه السلام فرمود:
تلاوت كنندگان آن (علاوه بر ايمن بودن از عذاب قبر) هنگام خروج از آن ، خداوند فرشتگان را با مركبى از مركب هاى بهشت در كنار قبرش مى فرستد و او را با بزرگوارى سوار مى كنند و داخل بهشت نمايند.⁽⁷⁴⁾
حتى شب اول قبر، نكير و منكر نمى توانند وارد بر او شوند و پرونده اعمالش را بررسى كنند.
امام باقر عليه السلام در فضيلت سوره ملك فرمود:
تلاوت آن ، موجب نجات از قبر است . قرائت كننده ، وقتى داخل قبر مى شود نكير و منكر براى رسيدگى به حساب آن داخل قبر مى شود اگر از طرف پاى ميت بخواهند بر او وارد شوند آن سوره (تجسم يافته در كنار او) مى گويد: از طرف پاها راهى براى شما نيست . اگر بخواهند از طرف قلب وارد شوند مى گويد: راهى براى شما نيست ؛ زيرا او قلب خود را ظرف و مكان من قرار داد و مرا در آن نگهدارى نموده است .
اگر آنان بخواهند از راه دهان وارد شوند، باز مى گويد: راهى براى شما نيست ؛ زيرا او هر روز و شب مرا با زبان خود تلاوت مى نمود. لذا آن دو ملك نمى توانند به حساب او رسند و عذابش نمايند.⁽⁷⁵⁾
خداوند متعال شياطين و لشكريان و طرفداران آنان را از تلاوت كننده قرآن دور مى گرداند كه او را وسوسه نكنند و به انحراف نكشانند. رواياتى از معصومين (س ) درباره بعضى از سوره ها و بعضى آيات وارد شده است كه قابل توجه است ، از جمله :
امام باقر عليه السلام در ضمن فضايل سوره مباركه نحل مى فرمايد:
هركس آن سوره را تلاوت فرمايد، خداوند ابليس و لشكريان و طرفداران او را از تلاوت كننده دور مى گرداند.⁽⁷⁶⁾
حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام نيز در اين باره مى فرمايد:
هيچ بنده اى نيست كه آيه شريفه قل انما انا بشر مثلكم يوحى الى ⁽⁷⁷⁾ و قل ادعوا الله او ادعوا الرحمن ⁽⁷⁸⁾
را هنگام خواب تلاوت فرمايد، مگر اين كه خداوند او را از شر هر شيطان سركش و نيز از شر هر ظالم ستم گرى حفظ مى نمايد تا اين كه صبح شود.⁽⁷⁹⁾
امام باقر عليه السلام درباره فضايل سوره مباركه لقمان مى فرمايد:
هركس سوره لقمان را در هر شب تلاوت كند خداوند عالم در آن شب فرشتگانى را بر وى گمارد تا هنگام بامداد او را از شر ابليس و سپاهيانش حفظ و حراست نمايد و چون در روز تلاوت كند فرشتگان تا شامگاه آن روز او را از شر شياطين حفظ مى نمايد.⁽⁸⁰⁾
در حديثى از امام صادق عليه السلام آمده است :
هركس سوره مباركه ياسين را در شب ، قبل از خواب تلاوت كند خداوند هزار فرشته بر او گمارد تا او را از شر و بدى هر شيطان رانده شده و هر بلا و آسيب حفظ كنند. اگر آن را در روز قبل از آن كه شام شود تلاوت نمايد در آن روز از محفوظين و بهره مندان باشد تا آن كه شام شود و اگر در آن روز بميرد خداوند او را در بهشت داخل گرداند.⁽⁸¹⁾
امام صادق عليه السلام درباره فضايل سوره مباركه صافات مى فرمايد:
هركس اين سوره را در روز جمعه تلاوت نمايد همواره از هر آسيبى در امان خواهد بود و در دنيا از هر گرفتارى و مصيبتى مصون و محفوظ مى ماند و از فراوانى روزى به طور كامل بهره مند مى گردد و خداوند او را و مال و اولاد و بدن او را از شر و ناراحتى از ناحيه شيطان رانده شده و ملعون و از شر ستم گر بدخو و بدسيرت محفوظ مى دارد. و اگر در شب يا روز آن بميرد خداوند او را با شهدا در يك درجه و مقام ، مبعوث نموده و با آنان داخل بهشت فرمايد.⁽⁸²⁾
اين چند سوره را براى نمونه آورديم - بايد بدانيم كه ديگر سوره ها و آيات قرآن نيز داراى خاصيت هايى هستند چنين خاصيتى را دارند و مخصوص اين چند سوره نمى باشند.
تلاوت غافلان
در سخنان بزرگان دين ، به ما آموخته مى شود كه مبادا گمان كنيم تلاوت قرآن خود به خود هدف است (خير چنين نيست )، بلكه بايد تلاوت را مقدمه آشنايى با حقايق قرآن و بهره مندى از هدايت آن قرار داده . از اين رو كسى كه تلاوت را به عنوان يك هدف مستقل به حساب آورد، از اصل معنا و مقصد (و تفسير) غافل خواهد شد و به همين علت مورد نكوهش و سرزنش بزرگان دين قرار مى گيرد.
اميرالمؤ منين عليه السلام در اين باره مى فرمايد:
هركسى از امت قرآن را (فقط) تلاوت كند و با اين وجود داخل آتش شود از جمله كسانى است كه (با تلاوت كردن و عمل نكردن به دستورات قرآن ) آيات خدا را به مسخره گرفته است .⁽⁸³⁾
امام صادق عليه السلام تلاوت كنندگان بدون عمل و كسانى كه تلاوت را اصل و هدف مى دانند بر سه دسته تقسيم مى كند و مى فرمايد: برخى از مردم ، قرآن را تلاوت مى كنند تا مردم بگويند: فلانى قارى قرآن است . برخى ديگر قرآن را تلاوت مى كنند و قصد آنان اين است تا به مال و منال ، عنوان و مقام و دنيا برسند. در هيچ يك از اين ها خيرى نيست . عده اى ديگر نيز قرآن را تلاوت مى نمايند و نيت آنان اين است كه در نماز و شب و روز از آن بهره گيرند.⁽⁸⁴⁾
از اين حديث نتيجه مى گيريم كه نبايد قرآن را (فقط) در تلاوت آن منحصر ساخت . بلكه بايد تلاوت را مقدمه عمل به دستورات آن قرار داد.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
هركس حرام هاى قرآن را حلال بشمارد ايمان ندارد.⁽⁸⁵⁾
و نيز مى فرمايد:
بيشترين منافقان اين امت قاريان هستند.⁽⁸⁶⁾ (البته قاريانى كه فقط قرائت را ملاك مى دانند و كارى به عمل و دستورات قرآن ندارند).
به همين علت ، تلاوت قرآن نبايد جداى از ايمان و عمل به آن باشد و الا به قالبى بى روح تبديل مى شود كه گاه با حقيقت قرآن نيز منافات دارد.
بخش دوم :: آداب تلاوت
ابتدا بايد متذكر شويم كه آداب و احكام تلاوت قرآن ، دو قسم است يكى آداب ظاهرى و ديگرى آداب باطنى .
اول : آداب ظاهرى تلاوت را شرح و بعد از آن آداب و احكام باطنى آن را. اميد است تلاوت كنندگان قرآن به آن ها عمل كنند تا احترام قرآن نگاه داشته شود و از بى احترامى و توهين به دور باشد. اما آداب و احكام ظاهرى تلاوت قرآن مجيد از اين قرار است .
1. هيچ فردى حق ندارد بدون وضو و طهارت دست يا عضوى از اعضاى بدن خود را به كلمات و نوشته هاى قرآن برساند. همان طور كه خود قرآن مى فرمايد:
انه لقرآن كريم فى كتاب مكنون لا يمسه الا المطهرون ⁽⁸⁷⁾
اين قرآن ، كتاب بسيار سودمند و بزرگوارى است ، در لوح محفوظ (و سر حق ) مقام و منزلت دارد جز دست پاكان (و فهم خاصان ) بدان نرسد.
و در رساله هاى علميه آمده است : كسى حق ندارد بودن وضو و طهارت جايى از بدن خود را به خط قرآن برساند، حتى براى آب كشيدن قرآنى كه نجس شده ، (و نياز به آب كشيدن پيدا كرده است ) نمى توان بدون وضو به آن دست زد.
كسانى كه حرام است قرآن را مس كنند، عبارتند از: اشخاص بى وضو، كسانى كه غسل جنابت ، حيض ، نفاس ، استحاضه و مس ميت به گردنشان باشد و كفار و مشركين .
اما تلاوت كردن بدون وضو در صورتى كه اعضاى بدن به كلمات قرآن نرسد اشكال ندارد. البته ثواب آن كمتر خواهد بود. براى كسانى كه غسل واجب به گردنشان است ، خواندن بيشتر از هفت آيه از سوره هايى كه سجده واجب ندارد كراهت دارد. اما تلاوت سوره هايى كه سجده واجب دارد ولو يك كلمه يا يك حرف از آن ها، حرام است . سوره هايى كه سجده واجب دارند چهار سوره اند اول ، سوره سى و دوم قرآن (الم تنزيل ) دوم ، چهل و يكم (حم سجده ). سوم ، سوره پنجاه و سوم (والنجم ). چهارم ، سوره نود و ششم (سوره اقرا).
تلاوت و پاكيزگى دهان
قارى علاوه بر داشتن طهارت ، مى بايست دهانش را از آلودگيها پاك كند، تا هم نزد خدا عزيز باشد و هم نزد مردم و ثواب بيشترى نيز به او عطا شود.
يكى از خصوصيات رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله اين بود كه هنگام عبادت ، خصوصا تلاوت قرآن و نماز شب ، دندان هايشان را مسواك مى زد و مسلمانان را بارها به اين امر تشويق و توصيه مى نمود. خوب است به يكى از جملات رسول خدا صلى الله عليه و آله در اين زمينه توجه كنيم .
روزى آن حضرت به اصحاب خود فرمود: اى مردم ! راه قرآن را پاكيزه كنيد. سوال شد، اى رسول خدا! راه قرآن كدام است ؟
فرمود: دهان هاى شماست (همان دهانى كه با آن قرآن را تلاوت مى كنيد). پرسيدند: با چه چيزى آن را پاكيزه كنيم ؟ فرمود: با مسواك .⁽⁸⁸⁾
تلاوت و آراستگى ظاهر
سزاوار است قاريان قرآن با بدن و لباس پاك و پاكيزه باشند. آلودگى ظاهرى را از خود دور كنند و بدن و لباس را تميز بشويند. همچنين بهتر است قاريان قرآن وقت تلاوت ، خود را معطر كنند و با سر و روى آراسته قرآن را قرائت نمايند، سعى كنند كه اين آداب را هميشه در قرائت رعايت نمايند. به ويژه قاريانى كه در محافل و مجالس مذهبى تلاوت قرآن مى كنند، با رعايت اين آداب ، مى توانند الگويى براى ديگران باشد.
تلاوت كفاره گناهان
اگر انسان به هنگام تلاوت قرآن توجه اش معطوف به خدا و دستورات قرآن باشد، خداوند متعال گناهان او را مى آمرزد. در اين باره به احاديث ذيل توجه كنيد.
روزى رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله خطاب به سلمان كرد و فرمود:
اى سلمان ! بر تو است كه تلاوت قرآن كنى ؛ زيرا آن كفاره گناهان و پوششى براى آتش جهنم و امانى از عذاب قيامت است . مومن زمانى كه قرآن مى خواند خداوند با نظر رحمت به او مى نگرد.⁽⁸⁹⁾
در روايت ديگرى حضرت صلى الله عليه و آله خطاب به سلمان فرمود: اى سلمان ! زمانى كه مومن تلاوت قرآن مى كند، خداوند درهاى رحمتش را به روى او مى گشايد و چيزى بعد از فرا گرفتن علم ، بهتر و محبوبتر در نزد پروردگار از قرائت قرآن نيست ، و با كرامت ترين افراد بعد از انبياء، در نزد خداوند، علما و بعد از آن ها قاريان و حاملين قرآن هستند. خارج مى شوند از دنيا مثل خارج شدن انبياء و از قبرهايشان با انبياء محشور مى شوند و با آن ها از صراط مى گذرند، آنان ثوابى مثل ثواب انبياء دريافت مى كنند. پس خوشا به حال طالب علم و قارى و حامل قرآن از كرامت و شرافتى كه نزد خدا براى آنان آماده شده است .⁽⁹⁰⁾
و نيز فرمود:
با شرافت ترين امت من دو طايفه هستند، يكى حاملين و عاملين قرآن ، ديگرى شب زنده داران .⁽⁹¹⁾
چه نيكو است كه حامل قرآن خود، از شب زنده داران باشد.
همچنين فرمود:
تلاوت يك آيه براى قارى قرآن ، ثواب و ارزش آن بهتر از آنچه زير عرش تا زمين است .⁽⁹²⁾
تلاوت باعث دفع بلا
از جمله امتيازاتى كه تلاوت كننده قرآن دارد اين است كه خداوند سبحان به بركت قرآن و تلاوت آن ، بلاى دنيا و عذاب آخرت را، كه به واسطه گناه و نافرمانى ، بر اجتماع حتم شده است از اجتماع بر طرف مى كند. به احاديثى كه در اين باره از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و ائمه معصوم نقل شده ، توجه فرماييد.
پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:
خداوند از تلاوت كننده كننده قرآن (و اجتماع ) بلاى دنيا و عذاب و گرفتارى آخرت را دفع مى كند.⁽⁹³⁾
در حديث ديگرى فرمود: پروردگار عالم قلبى را كه جاى داشته باشد عذاب نمى كند.⁽⁹⁴⁾
و حضرت على عليه السلام درباره هلاك نشدن مردم و بر طرف شدن عذاب و بلا از آنان چنين مى فرمايد:
خداوند اراده مى كند عذاب خود را بر مردمى كه در مقابل پروردگار خود جرات به خرج داده و معصيت او را نموده اند، نازل گرداند. اما وقتى مى بيند پير مردان و پير زنان با قدم هاى لرزان خود به سوى نماز و مساجد مى روند و اطفال بى گناه مشغول تعليم و تلاوت قرآن هستند آنان را رحم مى كند و عذاب را از ايشان بر طرف مى سازد.⁽⁹⁵⁾
همچنين امام باقر عليه السلام فرمود:
خداوند عزيز و جبار به واسطه تلاوت كنندگان قرآن ، بلا را از اجتماع بر طرف مى نمايد و شر دشمنان را از سر آنان دفع مى كند و به خودشان بر مى گرداند، به واسطه ايشان باران رحمت خود را بر مردم نازل مى گرداند.⁽⁹⁶⁾
و امام صادق عليه السلام فرمود:
جوانى كه تلاوت قرآن كند، و قرآن با گوشت و خون او مخلوط شده باشد و خداوند او را با ملائكه مقربين و انبياء مرسلين قرار مى دهد و همان قرآن روز قيامت مانع از عذاب او مى شود.⁽⁹⁷⁾
تلاوت با حالت حزن
يكى از مستحبات تلاوت قرآن ، آميختن تلاوت با حزن و گريه است . قارى قرآن بايد هنگام تلاوت ، خود را محزون و اندوهگين ، فروتن و با گريه جلوه دهد. رواياتى در اين باره وارد شده است از جمله :
رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: قرآن را تلاوت كنيد و بگرييد و اگر نگريستيد، حالت حزن و گريه به خود بگيريد.⁽⁹⁸⁾ در صورتى كه قلب محزون شود زمينه گريه فراهم مى شود. از اين رو پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در سخن ديگرى فرمود:
قرآن با حزن و اندوه نازل شده است پس هنگام تلاوت آن ، محزون شويد و بگرييد.⁽⁹⁹⁾
نيز از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود:
قرآن همراه با اندوه شده پس با صداى حزين بخوانيد.⁽¹⁰⁰⁾
در همين مورد حفص مى گويد:
نديدم كسى را مانند امام كاظم عليه السلام كه بر خود بيم ناك و هم اميدوار باشد. قرآن را با حزن و اندوه مى خواند. هنگامى كه قرآن را تلاوت مى كرد گويا انسانى را مخاطب خود ساخته بود.⁽¹⁰¹⁾
نيز نقل شده است ، هنگامى كه آن حضرت قرآن را تلاوت مى فرمود صدايش را حزن انگيز مى كرد و مى گريست و شنوندگان تلاوت حضرتش نيز مى گريستند.⁽¹⁰²⁾
تلاوت قرآن با صوت حزين اثر معنوى و روحانى خاصى را به قارى مى بخشد و زمينه بسيار خوبى براى گريه اش فراهم مى كند.

راه محزون شدن قارى قرآن اين است كه در وعده ها و عهد و پيمان هاى قرآن دقت كند و سپس به اعمال خويش بنگرد كه اگر در اجراى امرها و ترك نهى ها كوتاهى كرده است ، محزون شود و گريه كند.
اميرالمؤ منين عليه السلام درباره صفات متقين مى فرمايد:
پرهيزكاران ، با خواندن قرآن جان خويش را محزون مى سازند.⁽¹⁰⁴⁾
علماى اخلاق حزن را چنين تعريف كرده اند:
حسرت و ناراحتى براى از دست دادن شخصى كه او محبوب انسان بوده ، يا از دست رفتن چيزى كه مطلوب او بوده است .⁽¹⁰⁵⁾
حزن جهت ترس از خدا
حزن متقين و قاريان حقيقى قرآن ، به علت وعيد الهى است ، و اين كه مبادا اين تهديدها گريبان گير آن ها شود. از اين رو به ياد عذاب افتاده و محزون مى شوند.
آنان با تلاوت قرآن ، به ياد طولانى بودن راه آخرت و كمى زاد و توشه مى افتند و نمى دانند در نهايت ، عاقبت آن ها بر چه پايه اى استوار است . با تلاوت قرآن به ياد فرصت هاى از دست رفته مى افتند كه مى توانستند بيشتر بهره ببرند ولى نبردند. آن ها به ياد مرگ و قبر و سئوال نكير و منكر و برزخ و عقاب و فراز و نشيب مسير خود به طرف آخرت مى افتند، گرچه اميدوارند، ولى محزونند كه آخرالامر چه مى شود. آيا با اين مقدار طاعات و عبادات ، جوابگوى سوالات دادگاه الهى خواهيم بود يا خير؟! اين ها واقعا خداترسان روزگاراند، اين ها كسانى هستند كه با تلاوت و مرور به قرآن به خود آمده و بر خود مى لرزند، گويا پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله را مى بينند كه آيات قرآن را بر آنان مى خواند. چرا نترسند! خداوند خطاب به پيامبرش مى كند و مى فرمايد:
قل اوحى الى هذا القرآن لانذركم به و من بلغ ‌⁽¹⁰⁶⁾
اى پيامبر (به مردم ) بگو اين قرآن به سوى من نمازل شد تا شما را و كسانى كه اين آيات به آنها مى رسد بترسانم .
اين خدا ترسان ، نمونه هاى بارزى هستند كه انذار خدا و رسولش را پذيرفتند و به دنبال اين ترس ، از جهل و بى خبرى خويش محزون شدند، آن ها نواى قرآن را در فضاى گوش جان خود جاى دادند. گويا قرآن با آنها گفتگو نموده و امر و نهى مى كند اين ويژگى قرآن است . چرا آنان نترسند؟ زيرا جاى تعجب نيست ، كسانى كه با دل و جان ، كلام الهى و سخنان ائمه و هاديان راه را مى شنوند بلرزند و قالب تهى كنند. كسانى كه حقيقت روز واپسين را درك كنند و قابليت معارف الهى را داشته باشند، بايد بترسند.