حضرت مهدى از نگاه سنى ها


عضو شوید


نام کاربری
رمز عبور

:: فراموشی رمز عبور؟

عضویت سریع

نام کاربری
رمز عبور
تکرار رمز
ایمیل
کد تصویری
به وبلاگ من خوش آمدید امید وارم از مطالب دینی مذهبی که حقیر مطالعه وجهت مطالعه شما عزیزان در وب سایت قرار داده ام بهره مند باشید از خداوند ارزوی توفیق تمام مسلمین خصوصا شیعیان علی ع را دارم
براي اطلاع از آپيدت شدن وبلاگ در خبرنامه وبلاگ عضو شويد تا جديدترين مطالب به ايميل شما ارسال شود





حضرت مهدى از نگاه سنى ها
نویسنده : محمدرضا عباسیان 09148023199
تاریخ : شنبه 19 ارديبهشت 1394

 

 


 

حضرت مهدى از نگاه سنى ها

برخى تصور مى كنند كه اعتقاد به مهدى منتظر (عليه السلام) از باورهاى خاص شيعيان است در حالى كه اين اعتقاد نزد سنى ها از همان اصالتى برخوردار است كه شيعيان بدان معتقدند . از نگاه تمام مسلمانان بشارت هاى پيامبر (صلى الله عليه وآله) به ظهور آن حضرت و مأموريت جهانى و شخصيت برجسته و مقدس او و حتى نشانه هاى ظهور و ويژگى هاى انقلاب او ، نكات مورد اتفاق است . تنها تفاوت موجود ، اين است كه ما شيعيان او را امام دوازدهم و بنام محمد بن حسن عسكرى (عليه السلام) و متولد سال 255 جرى مى دانيم و بر اين عقيده ايم كه خداوند عمر او را همچون عمر خضر (عليه السلام) طولانى نموده و او اكنون زنده و غايب است ، تا خداوند هر زمان اراده فرمايد ، اجازه ظهورش را صادر فرمايد . در حاليكه اغلب دانشمندان سنى مى گويند تولد و غيبت او ثابت نيست بلكه در آينده متولد و به آنچه پيامبر (صلى الله عليه وآله) بشارت داده جامه عمل خواهد پوشاند .
اصيل بودن اعتقاد به حضرت مهدى (عليه السلام) از ديدگاه سنى ها را مى توان از فراوانى رواياتى يافت كه در كتابها و منابع روائى و اعتقادى آنها وجود دارد و در خلال فتواها و آراء دانشمندان اهل سنت در طول نسل هاى گذشته به چشم مى خورد .
بنابراين ، حركت هايى مانند جنبش مهدى سودانى در قرن گذشته و حركتى كه در آغاز اين قرن در مسجد الحرام اتفاق افتاد و " جنبش جهاد و هجرت " در مصر و حركت هاى مشابهى كه از سوى مدعيان مهدويت در جوامع سنى ها رخ داده ، بر خلاف آنچه بعضى تصور مى كنند ، حركت هايى بى ريشه نبوده و به هيچ وجه تحت تأثير تفكرات شيعه ، درباره حضرت مهدى (عليه السلام) هم پديد نيامده است .

شمار راويان سنى كه احاديث حضرت مهدى (عليه السلام) را از صحابه و تابعين نقل كرده اند كمتر از راويان شيعه نيست همچنين علماء سنى كه در مراحل بعد روايات ياد شده را در كتاب ها و دايرة المعارف هاى حديثى تدوين نموده و يا داراى تأليفات ويژه اى در اين زمينه اند ، دست كمى از شيعيان ندارد . شايد كهن ترين كتابى كه از سنى ها درباره مهدى (عليه السلام) بدست ما رسيده ، كتاب " الفتن والملاحم " اثر حافظ نعيم بن حماد مروزى (متوفاى سال 227 ه‍) باشد كه مؤلف آن از اساتيد " بخارى " و ساير افرادى است كه از نويسندگان كتاب هاى صحاح ششگانه اهل سنت بشمار مى روند ، نسخه اى از اين كتاب در كتابخانه دائرة المعارف عثمانى در حيدر آباد هند با شماره 3187 - 83 و نسخه اى در كتابخانه ظاهريه دمشق به شماره 62 - أ د ب ، و نسخه اى در كتابخانه موزه انگلستان است كه حدود دويست صفحه پشت و رو دارد و تاريخ نسخه بردارى آن سال 706 هجرى مى باشد و روى پاره اى از صفحات آن عبارت " وقف حسين افندى " ديده مى شود و نشانگر اين است كه از موقوفات تركيه گرفته شده و در سال 1924 م . در كتابخانه بريتانيا ثبت گرديده است . و يكى از منابعى كه ما در اين كتاب از آن روايت نقل كرده ايم ، همين نسخه است . اما ساير منابع روائى و اعتقادى سنى ها كه از حضرت مهدى (عليه السلام) سخن گفته و يا بخشى از كتاب خود را به اين موضوع اختصاص داده اند به بيش از پنجاه مأخذ مى رسد كه از جمله آنها ، كتاب هاى صحاح اهل سنت است . و اما شمار تأليفات ، رساله ها و پژوهش هاى مستقل اين موضوع نيز درحدود پنجاه مورد است .
و اما قديمى ترين اثر شيعى درباره امام زمان (عليه السلام) كه بدست ما رسيده كتاب " غيبت " و يا كتاب " قائم " از فضل بن شاذان نيشابورى است كه معاصر نعيم بن حماد بوده است وى كتاب خويش را قبل از ولادت حضرت مهدى (عليه السلام) و غيبت او تأليف نموده است ! نسخه هاى اين كتاب در قرون گذشته در دسترس علماى ما بوده ولى متأسفانه در حال حاضر از آن خبرى نيست ، ولى بخش هائى از اين اثر در ضمن تأليفات و كتابهاى دانشمندانى كه از آن استفاده كرده اند بر جاى مانده است ، از جمله علامه مجلسى كه رواياتى از آن را در دائرة المعارف خود " بحار الانوار " نقل كرده است . در طول تاريخ ، عقيده به حضرت مهدى (عليه السلام) از عقائد ثابت اسلامى نزد علما و عموم مردم سنى مذهب بوده و بر اين عقيده چنان هماهنگى و توافق عمومى وجود داشته كه اگر مخالفى پيدا مى شد با انكار همگان روبرو مى گشت و دانشمندان و محققان با او به مقابله مى پرداختند ، چرا كه انكار چنين موضوعى ، انكار يكى از عقائد مسلم اسلام به شمار مى رود كه با روايات فراوانى از رسول خدا (صلى الله عليه وآله) بدست ما رسيده است .
اينك دو نمونه از كسانى كه در اين عقيده ترديد نموده و دانشمندان سنى به آنان پاسخ داده اند ، از نظرتان مى گذرد : الف : ابن خلدون ، از دانشمندان قرن هشتم سنى در مقدمه كتاب معروف تاريخ خود مى گويد (585) : " بدان كه بين همه مسلمانان در طول دوران گذشته چنين معروف بوده و هست كه بايد در آخر زمان مردى از اهل بيت ظهور كند و دين را يارى و عدالت را آشكار سازد و مسلمانان از او پيروى كنند ، وى بر ممالك اسلامى استيلا يابد و مهدى ناميده شود . و خروج دجّال و حوادث پس از آن كه از نشانه هاى مسلم قيامت در روايات است بعد از ظهور وى اتفاق افتد و عيسى بعد از او فرود آيد و دجّال را از بين برد . يا همزمان با ظهور مهدى فرود آيد و او را در كشتن دجال يارى نمايد و در نماز به مهدى اقتدا كند " (586)
آنگاه ابن خلدون بيست و هشت روايت را كه درباره مهدى (عليه السلام) آمده بررسى مى كند و به برخى از راويان آنها ايراد مى گيرد و چنين مى گويد : " اين مجموعه رواياتى ست كه بزرگان در شأن مهدى (عليه السلام) و ظهور وى در آخر زمان آورده اند ، و چنانكه ملاحظه نمودى بجز اندكى ، بقيه خالى از نقد نيست " (587)

سپس برخى از آراء اهل تصوف درباره مهدى منتظر را مورد نقد و بررسى قرار داده و آنگاه بحث خود را با اين گفتار پايان مى دهد : " بايد به اين حقيقت توجه داشت كه هيچ دعوتى به دين و حكومت كامل نمى شود مگر با نيروئى مصمم كه از آن پشتيبانى و دفاع كند تا امر خدا در آن آشكار گردد . اين مطلب را قبلا با دلائل قطعى ثابت كرديم و گفتيم كه تلاش شديد دولت فاطمى ها و حتى قريش در سراسر جهان متلاشى شد و امت هاى ديگرى جايگزين آنان گرديدند كه سعى و تلاش بالاترى از تلاش قريش داشتند مگر گروهى از طالبيين از بنى حسن ، بنى حسين و بنى جعفر كه در سرزمين حجاز در مكه و ينبع در مدينه باقى مانده و در آن شهرها پراكنده و بر آن نقاط غالب اند ، آنها دسته هايى هستند كه ومت و رأى و عقيده بصورت متفرق و پراكنده بسر مى برند و شمار آنان به هزاران تن مى رسد . بنابراين چنانچه ظهور اين مهدى صحيح باشد
توجيه قابل قبولى براى آن وجود ندارد مگر اينكه از همين افراد باشد و خداوند دلهاى آنان را در پيروى از وى به يكديگر پيوند دهد تا با قدرت و عظمت تمام دعوت خود را آغاز كند و مردم را به پذيرش آن وادار سازد . اما به غير اين روش ، مانند اينكه فردى از افراد فاطمى در گوشه اى از جهان بدون حمايت قدرت و صرفاً به خاطر انتساب به اهل بيت بخواهد دست به چنين دعوتى بزند ، نمى تواند موفق باشد " (588)
با آنكه ابن خلدون اعتقاد به حضرت مهدى (عليه السلام) را بشكل جدّى رد نكرده اما آنرا بعيد دانسته و در تعدادى از رواياتش ترديد كرده است . ا ز همين رو دانشمندان ، نظرات وى را نسبت به يك عقيده اسلامى كه رواياتِ فراوانى بر اثبات آن وجود دارد ، ناروا و انحرافى دانسته و او را مورد سرزنش قرار داده و گفته اند كه او يك مورخ است و تخصّصى در شناخت روايت ندارد تا بتواند به تحليل و اجتهاد آن پردازد . بزرگترين نقدى كه در رد ابن خلدون ديده ام كتاب " الوهم المكنون من كلام ابن خلدون " است كه توسط دانشمند محدث احمد بن صديق مغربى در بيش از يكصد و پنجاه صفحه به رشته تحرير درآمده و در مقدمه آن نظريات دانشمندان علم حديث را در صحت و تواتر رواياتِ حضرت مهدى (عليه السلام) بيان كرده و سپس اشكالات ابن خلدون به اسناد روايات را يك به يك پاسخ گفته و آنها را بى اساس و ضعيف دانسته و رواياتِ مربوط به حضرت مهدى (عليه السلام) را تا يكصد روايت كامل كرده است .

ب : كتابى به نام " لا مهدى ينتظر بعد الرسول خير البشر " (بعد از پيامبر (صلى الله عليه وآله) مهدى اى نيست كه انتظارش رود) توسط شيخ عبدالله محمود رئيس دادگاه هاى شرع امارات قطر نوشته شد . اين كتاب در پى شورشى منتشر شد كه اخيراً در مسجد الحرام اتفاق افتاد و طى آن فرمانده شورشيان يعنى محمد بن عبدالله قرشى ادعا كرد كه او مهدى منتظر است . پس از چاپ كتاب مذكور عده اى از علماى حجاز با نظرات وى مخالفت كردند ، از جمله دانشمند محدث شيخ عبد المحسن عبّاد استاد دانشگاه اسلامى مدينه منوره كه در پاسخ وى پژوهشى كامل تحت عنوان " الرد على من كذب بالأحاديث الصحيحة الواردة في المهدى " در بيش از صفحه در مجله " الجامعة الاسلامية " شماره 45 محرم 1400 ه‍منتشر ساخت . در مقدمه اين بحث در همان مجله چنين آمده است : " بدنبال وقوع اين حادثه (حادثه شورش در مسجد الحرام در سال 1400) كه دل هر مسلمانى را مى آزارد . . . پرسش هائى درباره ظهور مهدى (عليه السلام) در آخر الزمان مطرح گرديد ، از جمله اينكه آيا در اين باره روايات نبوى صحيح وجود دارد يا خير ؟ از اين رو برخى دانشمندان در راديو وروزنامه ها صحت موضوع مهدى منتظر را با بسيارى از رواياتى كه در اين باره از پيامبر (صلى الله عليه وآله) رسيده ، توضيح دادند ، از جمله شيخ عبدالعزيز بن عبدالله بن باز رئيس اداره پژوهش هاى علمى و تبليغ و ارشاد كه بى حرمتى و تجاوز احمقانه آن گروه منحرف نسبت به بيت الحرام را تقبيح كرد و همچنين شيخ عبدالعزيز بن صالح ، پيشوا و خطيب مسجد پيامبر (صلى الله عليه وآله) در يكى از خطبه هاى نماز جمعه ، تجاوز اين گروه خاطى و ستمگر را به زشتى و بدى ياد كرد و خاطر نشان ساخت كه آنها و كسانى كه او را مهدى پنداشتند در يك سو و مهدى منتظر كه در روايات مطرح شده در سويى ديگر قرار داد و اين دو با يكديگر بسيار متفاوتند .

در پاسخ به حركت اين گروه در مسجد الحرام بود كه شيخ عبدالله بن زيد محمود رئيس دادگاه هاى شرع دولت قطر به تقليد از پاره اى نويسندگان قرن چهاردهم كه هيچگونه شناخت و تخصصى درباره روايت نبوى و صحيح و سقيم آن نداشتند ، دست به انتشار جزوه اى بنام " لا مهدى يُنتظر بعد الرسول خير البشر " زد و در آن با تكيه به شبهه هاى عقلى ، تمام رواياتى را كه درباره مهدى (عليه السلام) آمده تكذيب و همان مطالب بى پايه گذشتگان را تكرار كرد و اعتقاد به ظهور مهدى موعود را خرافات دانست . . .
و من مصلحت ديدم كه اين مطالب را نگاشته و خطاها و خيال بافى هاى نويسنده اين جزوه را بر ملا سازم و توضيح دهم كه عقيده به ظهور مهدى (عليه السلام) در آخر الزمان بر اساس روايات صحيح بنا شده و علماى سنى و پيروان حديث در گذشته و حال به استثناى افرادى اندك بر آن اتفاق نظر دارند . بجاست در اينجا اشاره كنم كه من سابقاً پژوهشى تحت عنوان " عقيده اهل السنة والاثر في المهدى المنتظر " نگاشتم و در مجله " الجامعة الاسلامية " شماره 3 سال اول ، ذى قعده 1388 ه‍در مدينه منوره چاپ و منتشر گرديد كه اين مقاله مشتمل بر ده قسمت بدين ترتيب است :

1 - نام صحابه اى كه روايات مهدى (عليه السلام) را از پيامبر (صلى الله عليه وآله) روايت كرده اند .
2 - اسامى پيشوايان سنى كه روايات و اخبار وارده درباره مهدى را در كتاب هاى خود آورده اند .
3 - دانشمندانى كه درباره مهدى (عليه السلام) تأليف مستقلى دارند .
4 - دانشمندانى كه معتقد به تواترِ احاديث مهدى اند و نقل كلام آنان .
5 - بيان برخى از رواياتى كه در صحيح بخارى و مسلم آمده و به موضوع حديث متواتر به حديثى گفته مى شود كه تعداد اسناد راويان آن بقدرى زياد باشد كه امكان هماهنگى آنان بر ساختگى بودن حديث محال باشد . مترجم صحيح مسلم و صحيح بخارى ، دو كتاب از كتاب هاى معروف و معتبر حديث اهل سنت است . مهدى ارتباط دارد .

6 - بيان پاره اى از رواياتى كه درباره مهدى (عليه السلام) در غير دو كتاب ياد شده آمده ، همراه با ذكر سندهاى بعضى از آنها .
7 - معرفى دانشمندانى كه به روايات مربوط به مهدى استدلال كرده و به محتواى آن معتقد بودند .
8 - معرفى كسانى كه روايات مربوط به مهدى را انكار و يا در آن ترديد نموده اند همراه با پاسخ به نظرات آنها .
9 - بيان مطالبى كه تصور مى شود با روايات مربوط به مهدى (عليه السلام) تعارض دارد و پاسخ مطالب مذكور .
10 - گفتار پايانى درباره اين نكته كه اعتقاد به ظهور مهدى (عليه السلام) در آخر زمان ناشى از ايمان به غيب است واعتقاد سنى ها به مهدى (عليه السلام) ارتباطى به عقيده شيعه ندارد " .
در حقيقت نقد و بررسى ابن صديق مغربى در پاسخ ابن خلدون و دو پژوهش ياد شده از شيخ عباد ، از غنى ترين پژوهش هاى روائى و اعتقادى سنى ها درباره مهدى منتظر (عليه السلام) است . من مايل بودم قسمت هايى از اين مطالب را نقل كنم ، اما بيان آراء دانشمندانِ ديگر ، از كتاب " الإمام المهدي عند أهل السنة " را سودمندتر ديدم ، اين كتاب اخيراً از سوى " كتابخانه امير المؤمنين (عليه السلام) " در اصفهان چاپ و منتشر گرديده و حاوى فصل هايى از كتب حديث و رساله هاى مستقل و پژوهش هايى پيرامون مهدى (عليه السلام) است كه به قلم بيش از پنجاه تن از دانشمندان و پيشوايان سنى نوشته شده است .






|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
مطالب مرتبط با این پست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه:








تبادل لینک هوشمند

.متشگرم از خداوند ارزوی توفیق برایتان دارم






آمار مطالب

:: کل مطالب : 633
:: کل نظرات : 0

آمار کاربران

:: افراد آنلاین : 1
:: تعداد اعضا : 1

کاربران آنلاین


آمار بازدید

:: بازدید امروز : 25
:: باردید دیروز : 12
:: بازدید هفته : 78
:: بازدید ماه : 1198
:: بازدید سال : 3273
:: بازدید کلی : 91968

RSS

Powered By
loxblog.Com